Baharat / Kurutulmu? Bitkiler
K?rm?z? Biber
Kurutulduktan sonra dövülmü? iri taneli k?rm?z?biber.
Kara Biber
Karabiber , çiçekli bitkilerden Piperaceae familyas?na ait bitkilerin meyvelerinin kurutulup, baharat ?eklinde kullan?lmas?yla elde edilen toz ?eklidir. Beyazbiber, ye?ilbiber gibi çe?itleri de vard?r. Kökeni Hindistan olmas?na kar??l?k, tüm s?cak iklimlerde yeti?tirilebilir.
Kimyon
Kimyon baharat?, kimyon bitkisinin olgunla?t?ktan sonra toplan?p kurutulan tohumlar?ndan ya da bu tohumlar?n ö?ütülmesinden elde edilir. Keskin, ac? ve biraz sert bir tad? vard?r. Özellikle et yemeklerine kat?l?r. Kebap gibi pek çok yöresel yemekte, ayr?ca baz? içkilere ve hamur yemeklerine çe?ni katmak için kullan?l?r.
Limon Tuzu
Sitrik asit, halk aras?nda limon tuzu olarak da bilinen, karboksilik asitlerden, renksiz, kristal yap?l? organik bir bile?iktir. Formülü C6H8O7 ?eklindedir. Hemen hemen tüm bitkilerde ve birçok hayvan?n vücut s?v?s?nda bulunur. Ya?lar?n, proteinlerin ve karbonhidratlar?n yükseltgenerek karbondioksit ve suya dönü?tü?ü fizyolojik süreçlerden geçer. pH de?eri 3,5 tir.
Ki?ni?
Ki?ni? bitkisinin baharat olarak kullan?lan kurutulmu? meyvesi veya tohumuna da ki?ni? ad? verilir.Baharat? ki?ni? bitkisinin küre biçimli sar?ms? ye?ilden, aç?k kahverengine kadar de?i?en renklerdeki meyvelerinin kurutulmas? ya da ö?ütülmesiyle elde edilir. Ayr?ca bitkinin taze yapraklar? salatalarda ve kökleri de baharat olarak kullan?l?r. Ferahlat?c? ho? bir kokusu, tatl?ms? baharl? ve meyvemsi bir lezzeti vard?r. Et yemeklerinde ve zeytinya?l? dolmalara çe?ni katmak için kullan?lan yapraklar?, yak?c? bir tat verir.
Defne Yapra?? / Ya??
Defne yapra??, yemeklere lezzet vermek amac?yla kullan?ld??? gibi t?bbi etkileri de bulunmaktad?r. Defne yapra??(Lauri folium) tentür, çay ve natürel ilaç yap?m?nda kullan?l?r. Defne yapraklar? çorba, bal?k, et gibi yemeklere koku vermek içinde kullan?l?r.
Anason
?nsan vücuduna etkileri: i?tahs?zl??? ve yemeklere kar?? duyulan tiksintiyi giderir. Mide ve ba??rsak gazlar?n? söktürür. ?drar? art?r?r. Kusmalar? ve ishali keser. Ayba?? kanamalar?n?n düzenli olmas?n? sa?lar. Ancak, ayba?? kanamalar? ve hamilelik döneminde kullan?lmaz. Anne sütünü art?r?r. Sinirleri yat??t?r?r. Migren a?r?lar?n? keser. Beyin yorgunlu?unu giderir. Uyku verir. Kalbi kuvvetlendirir. Kan dola??m?n?n düzenli olmas?n? sa?lar. Cinsel arzular? artt?r?r. Ast?m, nefes darl??? ve bron?itte görülen ?ikayetleri giderir. Öksürü?ü keser. Fazla miktarda kullan?ld??? zaman uyu?ukluk verir.
Kekik
Kekik, ball?babagiller (Lamiaceae) familyas?ndan Thymus, Thymbra, Origanum, Coridothymus, Satureja, cinslerinin genel ad? olan, kendine özgü kokusu ile tan?nan çimenlik, tarla, orman k?y?lar?nda ve çay?rlarda görülen bitki türlerinin ortak ad?. Kekik bitkisinden yaprak çiçek durumlar?n?n su buhar? distilasyonu yöntemi ile %2-%8 oran?nda yak?c? lezzetli aromatik kokulu uçucu ya? elde edilir. Bu uçucucu ya?dan monoterpen fenollerden karvakrol ve timol bulunmaktad?r. Kekikin yapraklar?nda uçucu ya? bulunmas?ndan dolay?, bitkiden kaynat?larak çay yap?lmas? durumunda etkinli?ini kaybeder. Her ne kadar Thymus cinsi ile an?lan kekikten ticari olarak uçucu ya? üretiminde kullan?lsa da daha yüksek verim al?nd??? için Origanum türlerinden Origanum majorana (Alanya Keki?i) tercih edilmektedir.
